Soğuk Duş

Kuzey Kafkasya’da merkezi yönetimin oluşturduğu, yeni yapı modeli,  üzerimizde soğuk duş etkisi yarattı. 

Bir kaç aydır Medvedev basın kuruluşlarına verdiği demeçlerde kuzey Kafkasya’da yeni yapılanmanın gerekli olduğunu belirtirken sadece biz Kafkasyalılar değil Rusya genelinde de kimse bu sözlerle gerçektende yeni bir yapı oluşturulacağını beklemiyordu. 

Dönmüş Dönüşçüler

Çerkes (Adıghe) ulusunun geçmişi ve geleceğinde toplumsal olarak önemli yeri olan, milletin yapısına köklü değişiklikler getiren olayları sıralamamız gerekirse önümüze bir kaç büyük olay çıkıyor. 

Ne yazık ki dünyadaki başka ulusların dönüm noktaları arasında kanlı-savaşlı geçmişin yanı sıra başka şeylerde ön plana çıkıyor. Mesela İtalyanlar ve hatta tüm Avrupa için ‘yeniden doğuş’ Rönesans, İngiltere ve ardından tüm dünya için buharlı makinelerin keşfi, Amerika’nın keşfi vb. Birçok kan-savaş bağlantısı zayıf olay diğer dünya uluslarının dönüm noktası mahiyetinde.

Yetmiş İki Buçuk

Buçuklu rakamlar biraz eksik birazda fazladırlar. Kuzey Kafkasyalılar olarak dağıtılmışlığımızın tanımlamasında yetmiş iki buçuk ülkeye savrulmuşuz demek kulağa daha doğru geliyor.

Kimisi az bağımlı, kimisi çok bağımlı, bir diğeri ise tamamen sömürge sayılabilecek ülke, memleketler, aralarında sömürgeci olanı da var; sömüreni de var. Şeriatla yönetileninden sosyalizmle yönetilenine, Yahudi devletinden Hıristiyan devletine kadar çeşitli ülkelerin vatandaşlığına K.Kafkasyalılar sahip.

Üzüm üzüme baka baka kararırmış misali bulundukları her yerde isteseler de istemeselerde aralarında yaşadıkları toplumlardan etkilenmişler. Bu da çok doğal. Suriye’de yaşayanların oluşturdukları yapılanmalarda baas; Kafkasya’dakilerin ise Rus usulü sosyalizmin; yeni yeni başlayan yabani kapitalizmin etkileri olması, Ürdün’de monarşi yanlılarının derneklerde bulunması da bu yüzden.

Kuzey Kafkasyalıların Türkiye’de yaşayanlarının oluşturduğu yapılarda elbette ki Türkiye’nin politik yapısından, kültüründen etkilenmiş durumda.

Yavaş Yavaş Karnım Ağrıyacak (Galiba)...

Kelli felli, yaşını başını almış bir akrabamın çocukluğundan bahsederek söze başlayacağım. Bu akrabamız benden yaşça büyük olduğu için çocukluğuna dair annemlerin anlattığından benim aklımda kalan kadarını anlatacağım. Yazdıklarımı okursa kusuruma bakmayacağını düşünüyorum.

Bu akrabamız evin en küçük çocuğudur. Okula gitmesi gereken saatten çok daha erken saatlerde tüm aile ile birlikte uyanmaktadır. Malum, o tarihlerde köy yerinde herkes erken kalkmaktadır. Sabahleyin güle oynaya kalkıp herkesle kahvaltı yapan, bahçede oynayan bu akrabam okula gitme saati yaklaştıkça tedirgin olmağa başlar. 

Simgecilikten Kurtulabilecek miyiz?

Son yıllarda internet gerek Türkiye gerekse anavatanda kolay ulaşılabilir kullanılabilir niteliklere büründü. Artık dünya’nın neresinde yaşıyorsanız bir kaç dakikada istediğiniz bilgiye internet sayesinde ulaşabiliyorsunuz.

Bilgi akışının bu kadar hızlı ve kolay olduğu bir çağı dünya hiçbir zaman yakalayamamıştı. Daha önceki yüzyıllarda bilginin dünya üzerinde yayılması için yüzyıllar geçmesi gerekiyordu. Tekerlek eski dünyada binlerce yıl kullanıldıktan sonra Amerika kıtasına ulaşabildi. Ne kadar basit bir bilgi değil mi? Ama Amerika kıtası günümüzde çok basit olarak algılanan bu bilgiden binlerce yıl faydalanamadı.

АЦУМЫЖЪ Хьилым AÇUMIJ Hilmi Özen

АЦУМЫЖЪ Митхьат ыкъоу Хьилми
AÇUMIJ Hilmi ÖZEN

12 Şubat 1970 tarihinde Düzce iline bağlı Küçük Mehmet (Sıracevizler Хьашъукъохьаблэ) köyünde doğdu.

Şapsığların Açumıj sülalesinin Hacıko ailesine mensuptur. Anne tarafından ise Abdzahların Çetawo sülalesinin Eminıko ailesinin yeğenidir.

İlk, orta ve lise öğrenimini aynı ilde tamamladı.

Ankarada, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Coğrafya Öğretmenliği bölümünde okuduysa da öğrenimini tamamlamadan 1993 yılında vatanına kesin geri dönüş yaptı.

Abhazya Kurtuluş Savaşına önce Adıge Cumhuriyetinden gelen gönüllüler, daha sonra ise Türkiyeden gelen diğer gönüllüler arasında iştirak etti.

Abhazya Cumhuriyetinde de bir müddet yaşamını sürdürdü.

Adıge Cumhuriyeti Adıge Devlet Üniversitesi Milli Fakülte, Adıge Dili ve Edebiyatı bölümünü 2011 yılında bitirdi.

Türkiye’de Kafdağı, Marje gibi Çerkeslerle alakalı süreli yayınlarda çevirileri ve makaleleri yayınlandı.

Adıgey Cumhuriyetinde ise Adıge Makh (Çerkes Sesi) gazetesi, Zekoşnığ (Dostluk) Edebiyat Almanağı gibi süreli yayınlarda Çerkesce olarak yazdığı makale, deneme ve çeviri yazıları yayınlanmakta.

2014 yılında 'Türkçe-Çerkesçe Açıklamalı Sözlük' isimli eseri Adıge Cumhuriyeti Çeraşe Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü onayı ile Magarin Kitap Basımevi tarafından yayınlanmıştır.

2015 yılında ise 'Çerkesçe-Türkçe, Türkçe-Çerkesçe Bitki İsimleri Sözlüğü' isimli eseri Adıge Cumhuriyeti Çeraşe Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü onayı ile yine Magarin Kitap Basımevi tarafından yayınlanmıştır.

Henüz yayınlanmamış, baskıya hazır durumda olan 'Çerkesçe-Türkçe, Türkçe-Çerkesçe Hayvan İsimleri Sözlüğü' adında da bir eseri vardır.

 

Günümüzde ise sürdürdüğü benzeri çalışmalar yanısıra  Adıge Makh (Çerkes Sesi) Adıge (Çerkes) Cumhuriyeti Hükümeti Gazetesinde de çalışmaktadır.

Evli ve eşi (filoloji bilimdalında Prof. Dr. Khuako Fatimet) ile birlikte Adıge Cumhuriyetinin başkenti olan Mıyekuape"de yaşamanı sürdürmektedir.