Джы, жьы къемыпщэу къурэри агъэсысы

Сезэщыгъ, къасIорэми ащ фэдиз пкIэ имыIэр сэшIэ ау къэсымыIоми хъурэп.

Сыныбжь тIэкIу зыгорэм нэсыгъ. СигъэшIэ ныкъор IэкIыб къэралыгъом сыщыпсэузэ блэзгъэкIыгъ. Адрэ ныкъори Мыекъуапэм сыдэсызэ згъэкIуагъ.

IэкIыбым щаIорэри зэхэсэхы, МыекъуапэкIэ къаIорэхэри къыслъынэсы.

Наша новая эра

Если народ находится в целости и может сам собою распоряжаться, тогда он живой. И если он воспринимает все, происходящее в мире, как нечто собственное, тогда он живой, сможет о себе напомнить и будет жить дальше.

На фоне происходивших общественных явлений адыги после Кавказской войны, до происходящего сегодня сирийского конфликта находились в некоей коме.

Например: 

в адыгском обществе было принято внутри- и межклассовое разделение.

BUGÜN (21 ŞUBAT) ULUSLARASI ANADİLİ GÜNÜ

2000 yılından itibaren her yıl Şubat ayının 21’i uluslarası anadil günü olarak kutlanmakta. Bilimadamlarının belirttiğin göre dünya üzerinde 6000 kadar dil var. Ayrıca yine bilimadamlarının belirttiğine göre bu altıbin dilin yarısı kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya. Böyle kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya kalan dillerin kaydedildiği ‘Kırmızı Kitap’ta bizim dilimiz çerkesce de yer alıyor. Bu yüzden adıge ailelerinin üzerine düşen en büyük görevlerden birisinin çocuklarına anadillerini öğretmek olduğunu düşünüyorum. Ailenin çocuğa anadil olarak çerkesceyi öğretmesi, ona anadilde masallar, bilmeceler tekerlemeler, oyunlar öğretmesi gerekiyor.

KOŞBAY KARBEÇIKO PŞIMAF’I KAYBETTİK

18 Şubat 2013 tarihinde, 78 yaşında, Adıge Cumhuriyeti Devlet Yazarı, Rusya Federasyonu Onursal Kültür Emekçisi, ‘Adıgeyin Kıvancı’ madalyası sahibi,  Tevçoj Tsığo Edebiyat  Ödülü, Andırhuaye Huseyn Gazetecilik ödülü, Ademiye Köyü Onur duyulan hemşehrisi sıfatına sahip Koşbay Karbeçıko Pşımaf  geçirdiği uzun hastalık neticesinde aramızdan ayrıldı.

Koşbay Pşımaf 1 Şubat 1936 yılında Krasnogvardeyske rayonuna bağlı Ademey köyünde doğdu. Orta öğrenimini tamamladıktan sonra yüksek öğrenimini 1955-1960 yılları arasında Mıyekuape Devlet Öğretmen Enstitüsünü okuyarak tamamladı. Ardından Özerk Bölge Gazetesi ‘Sosyalist Adıgey’de,  Adıge Devlet Kitap Basımevi Baş redaktörü ve ardından müdürü olarak,  daha sonra yaşamının son günlerine kadar Zekoşnığ Edebiyat Almanağı redaktörü olarak çalıştı. Gerçekleştirdiği büyük edebi-organizasyonlarla kitap basımı ve dergi redaktörlüğü konusunda ardında derin bir iz bıraktı.

ÇERKES MİLLİ SANATINI ZENGİNLEŞTİRMİŞTİ

Adeta müzik için doğmuş yüreği müziğe açılmış gibiydi. Eğer öyle olmasaydı kıyı boyu Şapsığ’da doğmuş Adıge Öğretmen Enstitüsü Tarih fakültesini iyi derece ile bitirmiş Tarih ve Anayasa Öğretmenliği mesleğini edinmiş birisi bunları bırakıp sanat yoluna atılırmıydı?!

1953 yılında Adıgey’den Leningrad Konservatuarına müzik eğitimi almak üzere gönderilen bir grup Adıge gencinin arasında o da vardı. Yaradanın ona bahş ettiği güzel sese akıcı dili ve alımlı görünüşü eşlik ediyordu.

‘Ye kürküm ye’cilerin masalı!

Sosyal ağlarda yazmamaya kendi kendime karar verdim.

Buralarda yazdığım, dile getirdiğim şeyler bir kaç saat sonra ortadan kalkıyor yok oluyor.

Adeta dipsiz bir kuyu. Daha sonra bir başkası ile yazışmak gerektiğinde aynı şeyi, aynı cümlelerle bir daha bir daha yinelemek zorunda kalıyorum.

Diaspora Çerkeslerinin RF vatandaşlığı almalarına dair birkaç nokta....

Çerkeslerin Rusya vatandaşlığı elde etmeleri hususunda dikkat ediyorumda Türkiyedeki Çerkes kamuoyunda yanlış bilgilerin doğru olduğu üzerine kanaatler var.

Öncelikli olarak altını çizerek, üstüne basa basa, en iyisi koyu harflerle yazayım;

Türkiye vatandaşı olan bir kişinin Rusya vatandaşlığına müracaat etmesi ile Türkiye vatandaşlığına sahip olan çerkes’in müracaat etmesi arasında hukuki olarak bir fark yoktur. Yani bir Türk nasıl Rusya vatandaşı olabilirse, aynı şekilde Türkiye vatandaşı olan bir Çerkeste RF vatandaşı olur.

TAŞTAN DA FAYDALANIYORLARDI

Adıge masallarında taşa dair ilginç, mesela insanların taş kesildikleri sonra yeniden canlandıkları gibi anlatılara rastlıyoruz. Onlar konuşuyorlar, insani niteliklere sahipler, seviyorlar, merhamete de sahipler adalet için de mücadele ediyorlar. Masallarda sonsuza kadar taş kesilenlerde var belli bir zaman sonra yeniden canlanacak olanlarda var.

Başka ulusların söylencelerinde de insanların taş kesildiğine rastlıyoruz. Örneğin Rum efsanelerinde Zeus kendisini dinlemeyenleri taşa çeviriyor, Meduze Gorgone kendisine bakanları taşa çeviriyorduç