Blogda Ara

10 Ocak 2017

Ünlü Çerkes bayan gazeteci, yazar, şair; Hunego Nuriyet

Koca dünya yüreğinde dönerken

Şiir yazmak öylesine bir şey değil, bu yeti Allah vergisi, bu yolu seçen her bir fert ruhunu ona dayanak olarak sunan bir yaşam  sürüyor.

Дунаим тетыр — Yeryüzündekiler

шIу зэрэлъэгъумэ — Birbirlerini sevdiklerinde

Дэхэгъэ шэнышъ — Güzellik huyu —

сэ сидунай.  —  Benim dünyamın.

Акъылыр текIоу — Aklın galibiyetinde

 тызэгурыIомэ, — Anlaşırsak

Дунэе хъярыр зэу тиунай. — Dünyanın hayrı hep birlikte hepimizin


Çerkes edebiyatında samimi katkıları olan Hunego İshakıphu Nuriyet bu dizeleri ‘Benim dünyam’ isimli şiirinde söylüyor.

Hunego Nuriyet 5 haziran 1930 tarihinde Krasnogvardeyske rayonuna bağlı Cambeçıye köyünde doğdu.

Aynı köyde  orta öğretimini tamamladı. 1960 yılında Adıge Öğretmen Enstitüsü Filoloji Fakültesini bitirdi.

1961 yılından itibaren emekliye ayrılana kadar günümüzde ‘Adıge Makh’ diye anılan Sosyalist Adıgey gazetesinde çalıştı.

Nuriyetin eserleri 1951 yılından itibaren özerk bölge ve eyalet gazetelerinde, Zekoşnığ edebiyat almanağında yayınlandı radyoda da okundu.

Çerkesceye olan sevgisi, ona gösterdiği ihtimam, onu  koruma arzusu, milletine verdiği değer, bu konudaki kararlılığı, dünyaya bakış açısı ile Allah’ın ona takdir ettiği yeteneğin gereğini yerine getirmek zorunda kaldı.

Hunego Nuriyet temiz kalpli, merhametli çerkes bayanıydı, milleti için insanlar için hiç bir şeyi sakınmayacak şahsiyetlerdendi.



Çerkes ailesinde temel bulduğunu unutmadan kavrama yetisinin ulaşmadığı husus yoktu.

Her zaman kaygılarında-düşüncelerinde işlemlediği çerkes ulusunun başından geçenler ve gelecekte onu  bekleyenler ile yüreği yoğrulmuştu.

Şiirlerindeki  satırlarda, milletinin  fertlerini aydınlatan bir şekilde çerkes yaşamını canlı kılan iyi huyları mevzubahis ediyordu.

Зы цIыфым зы цIыфыр — Bir insana  bir  insan

фэшъыпкъэмэ, — sadıkaneyse,

Зы цIыфым зы цIыфыр — bir insana bir insan

шIолъапIэмэ, — değerliyse,

ШIу щэхъу зэфамышIэу — birbirlerine iyilik harici bir şey yapmamacasına

Зэдахьымэ — birbirlerine  götürüyorlarsa-veriyorlarsa,

Насыпыгъ джар — İşte o nasiptir,

тшIэнэу тыфаемэ. —  Anlamak istersek.

Ardından yazar yüreğinde saklamadan açık açık söylüyor;

ЦIыфым илъэпIагъэр — İnsanın değeri

дунай мылъку. —  Dünya mülkü(ne bedel)

Nuriyetin kaleminin ucundan gençliğe, sevgiye-sevdaya, dostluğa dökülmüş pek çok satır var.

Öykülerinde ise çerkes yaşamı, xabzelerini çok  güzel işledi ve aktardı.

Yazarın  sanatı ve eserleri hakkında  ufak  bir  gazete makalesinde geniş izahat vermenin imkanı yok. Ben bu makalede sadece milletinin iyiliği için çaba sarfetmiş olan Çerkes bayan yazarı Hunego Nuriyeti doğum gününde hatırlamanıza vesile  olmak istedim.

Hunego Nuriyet özenilesi derecede temiz bir  insandı, iyi bir  şair ve yazardı, bizlere ‘şifalı sözler’  sunmayı becerebildi.

MAMIRIKO Nuriyet
Özet çeviri; AÇUMIJ Hilmi