Blogda Ara

7 Şubat 2019

DÜNYADAKİ EN ÜNLÜ ÇERKES GÜZELİ - DENEKUKO


Özellikle Türkiyede ve diasporadaki Çerkesler her gün biraz daha yok olmakta, azalmakta.

Hepiniz farkındasınızdır. Böyle giderse, bir zaman sonra Türkiyede falan çerkes adının anılmasını sağlayacak Çerkes kalmayacak gibi görünüyor.

Ama öyle bir Çerkes güzeli varki, bin yıl - on bin yıl sonra bile Çerkes adını andıracak.

***

Eskiden menekşe gözlü Çerkes kız bebeklerine ya isim ya da takma isim olarak Denekuko takılırdı. Köyünüzde Kuko, Denekuko adını-lakabını taşıyan bir nineyi hayal meyal gözlerinizin önüne getirdiniz mi?

Denekuko ismi kısaltılmış olarak Kuko olarak da söylenirdi. ‘Ayrıca açık renkli saçları olan kızlara da Bjınkukodan dolayı da ‘kuko’ denirdi ya, o da başka bir mevzu.

***

Denekuko bir çiçek. Dünyaca tanınan saksı yetiştiriciliği de yapılan bir çiçek.

Her ne kadar biz, özellikle Türkiyede yaşayan Çerkesler ondan habersizsek de Bizim adımızı asırlar boyu o yaşatacak.

Çünkü dünya onu ‘Cyclamen circassicum - Çerkes Siklameni’ olarak tanıyor. Dünyada en çok tanınan Çerkes güzeli Cyclamen circassicum.

Uzunyaylalı, Düzce Mezçağlı veya ne bileyim Maykoplu Nalçikli birisinin en tanınan Çerkes güzeli olduğunu sandıysanız yanıldınız.

Bu günlerde iki Çerkes güzeli Maykopu Nalçiği çiçekleri ile güzelleştiriyor, хьэуцIацIэ (Kafkas Kardeleni - galanthus caucasicus) ve дэнэкуко (Cyclamen circassicum - Çerkes Siklameni)

***

Asimilasyon çok kötü bir şey ya...

Acaba Türkiyede veya ne bileyim Maykopta bu günlerde doğan kaç kız çocuğuna Denekuko adı takılacak, kaç kız çocuğu bebişim bebişim yerine ‘-A sikuko, A sikuko’ diye sevilecek...

Ne kadar acı.

Asimilasyon bu kadar kötü bir şeyse de bilmiyordum....

Atıyorum bir üç yüz yıl sonra Türkiyede Çerkes adının anılmasına vesile olacak ne Uzunyaylalı ne de Düzceli Çerkes kalmaz ama bu çiçek, neticede bir ot olan bu çiçek eminim ki birilerinin evlerinde ihtimamla bakılarak Çerkes adının anılmasına vesile olacak..

Ot deyip geçmemeli vesselam...

AÇUMIJ Hilmi