Adıge cumhuriyeti Filarmoni’si 40. kuruluş yılını kutlarken geçmişte
gerçekleştirilenlere göz atıyoruz. Rusya Federasyonu Onursal Kültür Çalışanı,
Adıgey Cumhuriyeti Sanat Onursal
Çalışanı ünvanlarına sahip Adıgey
Cumhuriyeti Filarmoni Genel Müdürü Hot Zavur ile yaptığımız sohbetten bir
kısmını siz gazete okuyucuları ile paylaşıyoruz.
1962 yılında Krasnodar Eyaleti
Filarmonisinin bir şubesi Mıyekuape’de açıldı. Ardından 1972 yılında
Krasnodardan ayrılan bu dal ile Adıgeyin filarmonisi oluşturulmuş oldu.
YÖNETİCİLER
1964-1972 İ. L. Gorelikov
1972-1973 T. A. Hağundeko
1973-1974 M . A. Bısıc
1974- 1975 V. D. Şahanov
1975-1980 İ. L. Gorelikov
1980-1993 Z. Ts. Hot
1993-1996 A . M. Tl’ıhuç’
1996-1997 A . Kh. Nehay
1997-1999 A . M. Tl’ıhuç’
1999-2007 A . S. Açumıj
2007 yılından günümüze kadar Z. Ts. Hot
FİLARMONİDE ÇALIŞAN GRUPLAR
Filarmonide çalışan sanatsal gruplar
Adıgey Cumhuriyetinin övünç kaynaklarıdır.
Devlet Semfoni orkestrası, Rus halk müziği
grubu ‘Russkaya Udal’, kukla tiyatrosu ‘Dışe Koşın’, estrada ansamblesi ‘Oşuten’, Rus halk müziği
enstrümantel grubu ‘Otrade’, Oda orkestrası, Çocuk filarmonisi vb. Filarmonide
çalışmaktadır. Ayrıca Filarmoni küçük salonunda sanat geceleri, konserler de
verilmektedir.
BAŞLICA GÖREVLERİNDEN....
Hot Zavur’un belirttiğine göre başlıca
görevlerinden birisi Soçi’de Gerçekleştirilecek olan olimpiyat oyunları ile
ilişkili etkinliklere katılmaktır. Filarmoni klasikleşmiş eserlerin, halk
sanatını zenginleştiren yapıtların insanlara ulaştırılmasına çalışıyor.
BAŞLANGIÇ...
Başlamak, başlangıç her zaman için zor .
Filarmoninin ilk çalışanları, çalışmaları ünlü oldular. Şarkı yazarı ve şarkıcı
Semegu Goşnağo halk sanatımızda gözardı edilemeyecek derinlikte iz bırakan bir
yol açtı. Adıge Devlet Dans ansamblesi ‘Vorida’, çocuk grubu ‘Buratina’ ve
diğerleri de insanların unutamadığı çalışmalar yaptılar.
Filarmoni’nin kırkıncı kuruluş yıldönümü
anısına çıkartılan kitap resimlerle süslenmiş. Fotoğraflara baktıkça tarih,
geçmiş gözler önüne bir daha geliyor.
Semegu Goşnağu, Mariya Marçenka, Heşh Kazbek, Derbe Aslan,
Şevoj Roz, Tletserıko Kim, Andzereko
Çeslav, Hocaye Marzıyet, Kule Amerbıy vd. ilkler arasında yer alıyorlar.
Ardından kültürümüzü sanatımızı daha ilerilere taşıyan pek çok sanatçıda var.
1980 yılında filarmonide çalışan Sergey
Belikov Rusya Onursal Sanatçısı oldu ve ülke genelinde şöhret kazandı. Bece
Dzehan’ın Rusya Federasyonu Onursal Sanatçısı olduğunu gösteren belgeleri
Vlademir Putin Moskova’da kendisine verdi.
Koşbaye Valentina, Met Janna, Anatolıy
Şipitko, Petr Şahov, Haçeko Alıy gibi diğerlerinide Mıyekuapee görüyoruz.
Bunların yanısıra Filarmoniye gelen Rusya
çapında tanınmış sanatçılardan da bahsetmeyi gerekli görüyoruz. Bunların
arasında; Lev Leşenko, Vahtang Kikabidze, Anatolıy Soloviyanenko,Yuriy
Silantiyev, Yusif Kabzon, Şirvani Çalayev, İon Suruçan vd. yer alıyor.
Son yıllarda Aleksandr Zaharov, Sergey
Zaharov, Aleksandr Dedov, Maya Barkovskaya, Lübov Kazarnovskaya, Anatolıy
Yarmelenko ve başkalarını da filarmonide gördük.
BULUŞMA YERİ
Adıgey Cumhuriyetinde konserler ve
toplumsal öneme haiz toplantılar hep filarmonide gerçekleştiriliyor. Ünlü
artistlerimiz Nehaye Tamara, Kuşeko Sim, Neçes Ancelika, Tl’ıbzıvu Aslan, Dzıbe
Muhammed, Mamğet Lene, Afeş’eğo Faine, Sihu Stanislav vd. hep filarmonide
konser veriyorlar.
Kompozitör Nehaye Aslan’ın yazdığı ilk
Adıge Operasıda filarmonide icra edildi. Dünyaca ünlü sanatçılar, kardeş
Cumhuriyetlerimizin sanatçıları Krasnodar eyaleti sanatçıları flarmoninin
devamlı konukları arasında. Örneğin yakında Kabardey-Balkar Cumhuriyetinin ünlü
sanatçıları, aynı zamanda Adıgey’in
verdiği nişanlarada sahip Tute Zavur, Sekure Olga, Thağelıc Svetlane,Nefış
Çerım, Losan Timur vd. katılacağı bir konser verilecek.
YEMT’ITL Nurbıy
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 20-04-2012