Sovyetler Birliği Kahramanı Açumıj
Ahmetıko Aydemir’in 100. doğum yılı anısına Şehek’eyıfo’da bir etkinlik
düzenlendi.
Köyün aktif insanları tarafından bu yıl
Açumıj Aydemir yılı olarak ilan edildi. Her ay onun adına toplumsal, kültürel
sportif, gençlik etkinlikleri yapılacak. Günümüzde en ön plana çıkan etkinlik
ise yurdu için canını esirgemeyen Açunıj Aydemir’in 100. doğumgünü anmasıydı.
Kahramanın köyü olan Şehek’eyde doğumgünü kutlandı. Hemşehrileri aralık ayında
bir başka etkinlik daha yapacaklar. 70
yıl önce 2 Aralık 1942 tarihinde Satavropol eyaletine bağlı Novkus-Artezyen beldesinde gerçekleşen
savaşta büyük yiğitlik göstererek Açumıj Aydemir kahramanca canından oldu.
Adıge Öğretmen Koleji Müdürü Açumıj
Kazbek; ‘ – Eğer Aydemir yaşasaydı bu gün 100 yaşına girecekti. En kutsal
mesleklerden öğretmenlik mesleğini eline almıştı. Fakat, daha ancak otuz yaşına
girmişken, gençken, gücü yerindeyken düşmana karşı koyarken canını teslim etti.
Bizim tesbit ettiğimize göre ikinci dünya savaşında Açumıj sülalesinden 106
kişi canını kaybetti. Bunlardan 40’ı kıyı boyu Şapsığ’danlar.
Açumıj Kazbek’in belirttiğine göre Adıge
Öğretmen Koleji’nin konu ile alakalı tarihi geçmişi de oldukça ilginç. Bu okuldan mezun olan dört kişi düşman
karşısında korku bilmeden mücadele ederken yiğitçe canlarını teslim ettiler.
Sovyetler Birliği Kahramanı ünvanını kazandılar. Bunlar; Açumıj Aydemir, Nehay Davut, Bjıhako Kırımçeriy ve Andırhuaye Huseyn. Günümüzde
bu okul aynı zamanda Andırhuaye Hüseyn adını taşıyor. Okulun mezunları arasında
ilk Adıge bayan pilotu Beğujeko Leyla’da
yer alıyor.
Açumıj Kazbek bütün bunlardan dolayı;
‘Adıge Öğretmen Koleji ikinci dünya savaşının öğrenimi ve anılmasında pek çok
etkinliği gerçekleştiriyor. Kolej, Hıdıj bölgesindeki ‘Arsenal’ isimli özel
grup ile birlikte Askeri-yurtsever gruplarla ortaklaşa çalışmalar yapıyor. İyi
okuyan öğrencilere kahramanların adına verilen ödüller veriliyor.’ dedi.
Apşeron Rayonu Kazak Atamanı yardımcısı
Aleksandr Şilin, Açumıj Aydemir’in hayatı ve savaştaki yaşantısını kısaca
anlatan bir konuşma yaptı. Açumıj Aydemir’in 4. Kuban Kazak Muhafız Süvari
Birliğinde savaştığını ve ülke genelinde Faşistlerle savaşırken canını veren
ilk 23 Sovyetler Birliği Kahramanı arasında yer aldığını söyledi.
Kahramanın ismini hemşehrileri unutmayarak
yaşadığı sokağa adını verdiler bölge okulunda onun adına bir müze kurdular.
Canını teslim ettiği yerde onun adına yapılan anıtın ise bölge hakınca adeta
bir dua etme yerine dönüştürüldüğünü de belirtti.
Açumıj Aydemirin doğumunun 100. yılı
anısına yapılan etkinliklere çok kişi katıldı. Etkinlikte köylüleri, savaş ve
iş gazileri, Psıf’uapeRayonu yöneticileri, Şapsığ Adıge Xasesi temsilcileri,
farklı STK temsilcileri, Eğitim ve Kültür Kurumları çalışanları, Şaçe (Soçi) ve
Tuapse Rayonundan katılımcılar vd. vardı. Kahramanın köylüleri tüm konukları
güzel ağırladılar.
Köy okulunun bahçesinde yer alan Açumıj
Aydemir anıtının önünde onun anısına bir miting düzenlendi. Bu etkinliğe
Kahramanın eşi Faina Malışeva’da katıldı. Rayon yöneticisi Sergey Polyanske’de
bir konuşma yaptı. Farklı okullardan
öğrencilerde konuşmalar yaptılar. Kahramanın anısına selam atışı yapıldı.
Gökyüzüne farklı farklı renklerde
balonlar bırakıldı, gelenek olduğu üzere ağaç fideleri dikildi.
Etkinliklere Kahramanın yakınları, gelini Açumıj Zariyet, oğlundan torunları
Açumıj Reşıd ve Marine’de katıldı.
Gelini Razıyet gözyaşlarını tutamayarak; O
canını teslim ettiğinde oğlu Aleksandr 2 yaşındaydı. Büyüdüğünde babası ile çok
gurur duyuyordu. O’da aramızdan çok erken 1999 yılında ayrıldı, fakat şükürler
olsun ki çocuklarımız Açumıj sülalesini devam ettirecekler.
Mitingde Açumıj Aydemir ve Thağuşe İsmail
ile alakalı çok konuşma yapıldı. Bütün konuşmalarda barışı sağlamak için canını
feda edenleri unutmadıkları, anılarının pekiştirildiği belirtildi.
NIBE Anzor
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 21-04-2012