Blogda Ara

14 Haziran 2012

ÜNLÜ ARKEOLOG LEVPAÇ’E NURBIY 75 YAŞINDA


7 Haziran 2012 tarihinde Adıgey Cumhuriyeti Ç’eraşe Tembot Sosyal Bilimler Enstitüsünde Ünlü arkeolog, Tarih bilim dalında doçent, Sanat eleştirmeni Levpeç’e Nurbıyin 75. doğum yılı  ve çalışma hayatında 50. yıllı doldurması sebebiyle bir toplantı düzenlendi.
Toplantıya L. Nurbıy’in iş arkadaşları, Sosyal bilimler enstitüsü çalışanları, Adıgey Cumhuriyeti ünivesitelerinden temsilciler, gençler ve basın mensupları katıldılar.
Toplantıyı yöneten AC Sosyal Bilimler Enstitüsü Başkanı Filoloji bilimdalında Prof. Dr. Bırsır Batırbiy açılış konuşmasını yaptı. Konuşmasında 40 yıldır tanıdığı L. Nurbıyin kısa yaşam öyküsünü ve şimdiye kadar üstesinden geldiği konulara kısaca değindi. Bu sevinçli gününde ‘Adıgey Cumhuriyeti Övünç Madalyası’ ile onurlandırılmış olmasından dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Toplantıda Tehutemıkuaye Rayonu Şıncıy köyü sakinleride L. Nurbıye saygı duyarak tebrik ettiklerini belirttiler. Onların adına Levpaç’eye At şeklinde yapılmış bir heykel hediye edildi.
AC Sosyal Bilimler Entitüsü Başkan Yardımcısı Peneşu Asker yürekten sözleri ile bir konuşma yaptı. Konuşması alışılanın aksine uzun raporlardan oluşan çok sayfalı bir sunum değildi. İçten bir konuşmaydı, L. Nurbıy’in  iyi huylu, eliaçık, güler yüzlü ve merhametli olduğunu çrneklerle açıklayarak anlattı. Ayrıca Mesleği olan Arkeoloji sayesinde antik Çerkes milleti hakkında çok şey bildiğini, insanlar tarafından günümüzde bilinmeyen pek çok şeyi bildiğini ve muhafaza ettiğini, özenli, açık sözlü ve akıl dolu olduğunu da belirtti. Çalıştığı bu enstitüde sevilen sayılan birisi olduğunu da söyledi.
Levpaç’e Nurbıy Kuzey Osetyada doğdu, yetişti. Babası ikinci dünya savaşında öldüğünde çocuktu. Annesinin yanında kızkardeşi ile birlikte yetişti. Başladığı, niyetlendiği işleri sonlandıran insanlardan. 19 yaşına geldiğinde köklerini araştırmaya içinden çıktığı sülaleyi soruşturmaya başladı, tüm yaşamını akrabaları ve Adıgey’e yönelik kurgulamaya başladı. Leningrad’ta Repin Tasviri sanatlar Enstitüsünün bitirdi. Belirli bir iş edinmesine rağmen bununla yetinmedi. Adıgeye geri döndüğünde bir kelime Çerkesce bilmiyordu (annesi Rustu), büyük bir azimle çerkesceyi öğrendi, bununla da yetinmedi Viktor olan ismini Nurbiy olarak değiştirdi. Yüreğinde hep Adıgelerin başlarına gelen olayları dert ediniyordu. Arıyor, arştırıyor aydınlatıyor. Nurbiy devamlı bir gelişme içerisinde  bilgilerini arttırdı. Ünlü bir bilimadamı ve arkeolog oldu. Bu aydın insanımız çeşitli yıllarda Adıgey’de 92 tane arkeolojik anıt açığa çıkardı. Bu konuda pek çok bilimsel makale ve esere imza attı. Ressam Levpaç’enin kendi eserlerinden oluşan sergileri Adıgey, Krasnodar da açıldı , insanlar ilgi ile eserlerini incelediler Levpaç’eye karşı olan saygı ve sevgileri arttı.
Günümüzde çok yönlü çalışmalarından dolayı Adıgey Cumhuriyeti tarafından Levpaç’e ‘Adıgey Cumhuriyeti Onursal Sanat çalışanı’ ve ‘ Adugey Cumhuriyeti övünç madalyası’ ile taltif edildi. Bütün bunları Nurbıy hak ediyor.
Levpaç’e Nurbıyi kendisi daha önce onun çğrencileri arasında yer alan, yaptığı arkeolojik kazılara götürdüğü Adıge Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesi Dekanı Peç’eşho Nurbıy, Andırhuaye Huseyn Adıge Öğretmen Koleji Müdürü Açumıj Kazbek, Rusya Coğrafya Derneği Mıyekuape kenti şubesi başkanı İgor Ogay, Adıgey Cumhuriyeti Milli Müze Arkeologu Teu Aslan, Kalifikasyon Enstitüsü Başkan Yardımcısı Ğuç’etl Ruslan, Adıge Sosyal Bilimler Enstitüsü bilimadamlarından Ğış Nuh, Becene Murat, bu enstitüde çalışan ve sendika başkanı Yemt’ıtl Rzaiyet, Doktor ve bilimadamı, aktif STK çalışanı, Adıge Xase üyesi Meşfeş’u Necdet tebrik ettiler.
Hepsi Levpaçe’nin kendisi için çalıştığından daha çok çerkes ulusu için çalıştığını belirttiler.
Toplantıda Levpaç’e sülalesi adına Levpeç’e Aslan tüm katılımcılara teşekkür etti. Toplantıda ayrıca Levpaç’e Nurbıy’in yaşantısından kesitlerle yaptığı işlerle alakalı olan bir slayt gösterisi düzenlendi. Ayrıca bir de kitap sergisi yapıldı.
MAMIRIKO Nuriyet
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 14-06-2012