Mıyekuape benim
gözüme hep hoş gelmiştir. Binalardan, evlerden, sokaklardan bahsetmiyorum. Ağaçlardan,
etraftaki bitkilerden, tabiattan doğadan bahsediyorum.
Mıyekaupede bana
çiçekler daha bir çiçek ağaçlar daha hoş, daha zarif ağaçlarmış gibi gelirdi.
Doğup büyüdüğüm
yer, Düzce’de ağaçlık, yeşil bir memleket. Çocukluğumdan itibaren ağaca yeşile
hasret büyümüşte değilim.
Ama her zaman
Mıyekuape bana böyle bir hoş görünürdü.
Kendi kendime
bunu ‘Memleketim ya, benim memleketim ya, o yüzden gözüme daha zarif gözüküyor’
diye açıklardım. Yanılıyormuşum. Otumuz,
ağacımız bizim dışımızda da zarif görülürmüş. Yeni öğrendim.
***
Son zamanlarda
yoğun bir şekilde Çerkesce-Türkçe, Türkçe-Çerkesce bitki isimleri sözlüğü oluşturmak
üzere çalışıyorum. Allah, burada daha önce binlerce bitkiyi uzun uğraşlarla
kayıt altına alıp bilimsel isimleri ile unutulmaz kılan bilimadamlarından razı
olsun.
İşimi çok ama çok
kolaylaştırdılar. Bilimsel ismi de tesbit edilip kayıt altına alınmış olunca
bunların türkçelerini bulmaktan başka bana bir şey kalmıyordu.
Allah onlardan
çok razı olsun. Bilimsel ismi kayıt altına alınmamış bitkilerin Türkçelerini bulmak
inanın hiç o kadar kolay değil. Örneğin herkesin bildiği ‘Şımuh’ otunun
türkçesini bulmak benim gibi Türkiye’den uzak birisi için zor.
Önce otun resmini
çekmek ardından bu resmin benzerini internet üzerinde aramak, bulunca bilimsel
literatürdeki adına ulaşmak gerekiyor.
Hele hele
bitkinin yetişmediği bir dönemde bunu yapacaksanız işiniz daha da zor...
Ne ise, neticede
bu çalışmamı sonuçlandırdım. Şu an dizgi ve redaktesi ile uğraşıyorum. Sanıyorum
bir iki ayı bulmadan yayınlamışta oluruz.
***
Bu çalışmam
esnasında beni çok memnun eden bir şeyle karşılaştım. Çok alelade, diken, ot,
odun diye geçiştirip yüzüne bile bakmayacağımız bitkiler beni mutlu kıldı.
Allah Türk
halkından da razı olsun.
Türkiye devletini
zaman zaman eleştiririz, yok oluşumuza sebep açan uygulamalarını lanetle
anarız, ama Allah türk halkından razı olsun.
|
| Пчэнлъэгуандж; zarif uyuzotu (Scabiosa caucasica Bieb) |
Bilimsel
literatüre ‘Caucasicus’ adı ile geçmiş bitkilere Türk halkı hoş isimler vermiş.
Bazılarına dağ bilmemnesi bazılarına da kaf bitkisi demişler.
Ama bazılarına
verdikleri isimler insanın içini okşuyor.
МэзмэрыкIу; zarif
böğürtlen (Rubus caucasicus), пчэнлъэгуандж; zarif uyuzotu (Scabiosa caucasica
Bieb)
Neticede, bir
diken çeşidine ‘zarif böğürtlen’ demişler, egzama gibi cilt hastalıklarının
tedavisinde kullanılan normalde ‘uyuz otu’ diye isimlendirdikleri bitkinin
bilimsel literatürde kafkas ‘aslı’ ile anılanına 'zarif uyuz otu' demişler..
***
Arkadaşlar, benim
bilgim haricinde, bana haber vermeden beni bir şeylere lütfen dahil etmeyin.
İstediğiniz sırf
benim iyiliğim ise de, veya benim hiç bir şekilde itiraz etmeyeceğimi
düşündüğünüz bir konu ise bile haberim olmadan beni bir şeylere dahil etmeniz
hiç hoş değil. Bunu hiç alakasız hatta muhatap olmak dahi istemeyeceğim üçüncü şahıslardan
duymak istemiyorum.
Diken kadar sivri, uyuz kadar itici veya uyuz otu kadar şifalı bir yapınız olsa da biraz zarif olmalısınız. 'Seni şuna
şuna dahil ediyorum' demeniz bunun gereğidir.
Benim
memleketimin uyuz otunu, dikenini elalem zarif bilmemne otu, dikeni diye
anarken, insanlarımızın tersi gibi anılacak şeyler yapması hoş değil.
(Hiç umurumda
olmayacak) bilmem ne organizasyonunuzda ödüle aday gösterilmişim, haberim yok...
Bilmem ne
grubunun bilmemne etkinliği için organizatör göstermişsiniz yine haberim yok...
Bilmem nereye benim
adıma imza atmışsınız.....
Kısaca bırakın en
iyi ve hoş bir şey için, tam tersine en kötü şey için dahi adımı anıyorsanız -
beni bu şeylere dahil ediyorsanız, bir zahmet bana haber verin....
AÇUMIJ Hilmi