Ünlü yazar Jane Kırımıze'nin doğumunun yüzüncü yılındayız.
Jane Kırımızeyi bilmeyeniniz yoktur. Ucundan bucağından
Çerkeslikle birazcık ilgilenen herkes Kırımızenin kendisini duymadı ise bile Wo
winit'u (Senin iki gözün) şarkısını duymuştur...
İşte o şarkının sözlerini yazan şairimiz.
***
Kendi yaşamının amacını dört satırda anlatmış.
Lütfen hemen 'uzattı ama' diyerek sıkılmayın, üşenmeden
aşağıdaki satırları da gözden geçirin.
«ЦIыфмэ сэ шIу сарэлъэгъуи,
Мы дунэе мылъкум ыпэу къэсэштэ,
Iофэу сшIэрэр ашIорэдэгъуи,
Сщиз къысхэхъуагъэ фэдэу сэлъытэ».
***
Haydi Türkçeye çevirmeye başlayalım.
ЦIыфмэ сэ шIу сарэлъэгъуи,
- İnsanlar
beni 'iyi' görsünler (sevsinler) de,
Мы дунэе мылъкум ыпэу къэсэштэ,
'Onu' ben
'tüm' dünya mülkünden öne çıkarırım -
Dünya
mülküne yeğ tutarım.
Iофэу сшIэрэр ашIорэдэгъуи,
Yaptığım
işler onlarca iyi olsun da
Сщиз къысхэхъуагъэ фэдэу сэлъытэ
İşte burada
'daha önceki satırlarda sanki beynimiz cozutmaya başlamamış gibi' kafamızın
içine mermi sıkmak arzusu ile dolmaya başlıyoruz.
Nasıl yani.
Сщиз къысхэхъуагъэ фэдэу сэлъытэ derken
ne anlatıyor anlıyoruz elbette, 'beni ben yapan şeyler, içimi dolduran şeyler,
benliğim, tüm kütlem arttı gibi sayarım....
Сщиз
kelimesini Çerkesçe bilen herkes anlar anlamasına da galiba sadece Jane Kırımız doldurarak dolu
dolu kullanabilir....
Keşke
Kırımızeyi ve daha nice şairlerimizi dünyaya taşıyacak kadar başka dilleri de
Çerkesçe kadar iyi bilen insanlarımız artsa....
***
Haydi arkadaşlar beynimizi Çerkesçe ile Türkçe
ile patlatmaya varmısınız....
Сщиз къысхэхъуагъ ifadesini kim türkçeye
çevirebilir....
Tabii boyum
uzadı diyerek işin içinden de çıkmak mümkün....
Dünya
edebiyatına değer olabilecek yazarlarımızı, dünyaya taşıyabilecek olanlar ne
yazık ki biziz...
Taşımayalım
da tişiz heçıme, tabii ya bu daha kolay, tişiz hedğaç'ın.....
***
Ya da ne
bileyim, Çerkesçeye gücümüz yetmiyorsa, böylesi şeyleri göremiyorsak çamur
çalalım, Çerkesçe eksikli dil, ona yeni kelimeler bulalım diye dolaşalım.
'Kütle ne
demek, kütle ne demek', haydi Çerkesçeye kütle bulalım diyelim....
Ya da ne
bileyim, azizim türkçe çok zayıf bir dil, iki satır çerkesçe yazı çevireyim
dedim türkçe yetmedi diye burun kıvıralım...
Ah Jane
Kırımız gibi kaç tane dünyaca beklenen değerimiz var.
Onları
dünyaya taşıyacak bizler 'özellikle diaspora çerkesleri' boş verin Tişiz
hedğaç'ın , bu daha kolay.
Al işte
tişiz hedğaç'ın dedik ya bu da asimile olalıma - yok olalıma denk gelen bir
şekilde çevrilebilir hal aldı...
Jane
Kırımız ile alakalı genel bilgi edinmek isteyenler şu makalelere bakabilir.
http://www.adygvoice.ru/wp/хьарамыгъэнчъэ-зэчый-3/
http://www.adygvoice.ru/wp/илъэуж-гъашiэм-къыхэнагъ/