Tleserıko Kim tanınmış bir Adıge
Müzisyeniydi, Pşıne ve Bayan’ı adeta konuşturuyordu, öğretmendi, milli tını ve
müziklerin derleyicisiydi. Adıge toprakları üzrinde Kim’in müziğinin tınılarını
işitmeyen, yüreği onun müziğiyl kaıpraşmayan kimse yoktur herhalde. Pek çok
kişinin mmutlu günlerinde yanlarındaydı, düğünlerde müziği ile insanları
coşturdu, profesyonel olarakta sahnede müziği ile ses sanatçılarına eşlik
şarkılar söyletti. Müziğe canı-başı ile bağlıydı, yetenekli ve konusunda
yetişmiş birisiydi.
Tleserıkolerin evi insanların uğrak
yeriydi -Adıge tarihi, çyküleri, özlü sözleri, ulusal şarkıların tarihi ve
konuedindikleri şeylere meraklı olanların uğrak yeriydi.Böylesi güzellik ve
akılane bir ortamda çocukluğu geçen Kim’de müziğe çok bağlıydı. Farklı
nesnelere dokunarak vurarak rştm içeren sesler çıkartmaya başladığında henüz
5-6 yaşlarındaydı. Fakat Kim’in kendisinin söylediğine göre Müzik sevgisinin
uyanmasını sağlayan, büyük müzik dünyasında yer edinme arzusunu içinde doğuran
şey ünlü yetenekli pşınavo Camırze İbrahim’in çaldığı melodiler oldu. Ünlü
Pşınavonun katıldığu düğünlerde yer aldı ve onun çaldığı melodiler yüreğinde
derin yer tuttular. İşte o zaman genç delikanlı milli müziğimize yürekten bağlı
olduğunu ve çok sevdiğini, canıyla-başıyla sanata yöneldiğini hisstti.
Tleserıko Kim 1960 yılında Adıge Müzik
okuluna kaydolur. Burada bayan çalmasını öğrenir.Okulda bilimsel çğretinin
yanısıra, sanatsal kavramını geliştirerek melodilerin seslendirilmesindeki püf
noktalarını öğrenir. Delikanlı ile en çok ilgilenen ve özenle üzerine duran ise
bu okulun ilk müdürü olan Ahecago Şaban’dı.Okul yılları kolay değildiyse de
dolu doluydu. Kim her zaman sanatını geliştirme konusunda hassastı. Hiç
durmadan bıkmadan bir müzik aleti elinde tutuyor, daha iyi, daha güzel çalmak
için uğraşıyordu. III. Sınıfta okurken okula ara vermek zorunda kalır, askere
alınır. Genç müzisyenin askerliğinde de
hep yanında müzik ve dans vardır. Askerliği süresinde amatör olarak
sanatını icra eder.
Askerliğinin ardından yniden okula devam
eder. Müziğe karşı olan sevgi ve yetneği bu tarihlerde dikkat çekmeye başlar.
Daha aktif olarak sahnelerde yer almaya başlar.
Tleserıko Kim okulun ardından Adıge Devlet
Filarmonisi Şarkı-Konser bürosunda ardından ‘orida’ isimlişarkı grubunda
çalışır.Pek çok Adıge kompozitörünün eseri onun çalması ile can bulmuştur. Ses
sanatçıları ile çok iyi çaldığı adta konuşturduğu bayanı ile eserleri
seslendiriyordu. Fakat Tleserıko Kim’in yaşamını büyük sanat alanına en iyi
taşıdığı, yeteneğinin en iyi görüldüğü yer 16 yıl kadar müzik ynetmenliğini
yaptığı devlet dans ansamblesi ‘Nalmes’ olmuştu. Kim’in sanatsal kavrama yetisi bu dönemde pek
çok alanda iyice gelişir. Kim ansamblenin orkestrasının hem organizatörü hem de
yöneticisiydi. İşin doğrusu müzik snatına bu kadar bağlanmış Tlserıko Kim’in
kendisi de yalnız başına bir orkestra gibidir. Parmaklarının uçları pşıne veya
bayanın tuşlarına dokunmaya başladığında makamları birden kavrayıp her insanın
yüreğinde sonsuz bir mutluluk uyandırarak, melodilerindeki tınılar gökyüzündeki
bulutlara kadar ulaşıyordu – işte yetenek budur!
Ünlü şarkıcı-kompozitörler Thabısım V.,
Şevoj R., Semegu G., Nehay T.nin eserlerini adeta kanatlandıran oydu. Onun dans
mzüklerini seslendirmesi ülkemiz dışındada çekoslavakya, Japaonya, Türkiye ve başka ülkelerde de seyirciyi
heyacanlandırmış, ayakta uzun zaman alkışlanmış, çiçeklerle, ödüllerle,
takdirnamelerle müzisyen Tleserıko Kim’i onurlandırmıştır.
Tleserıko Kim adeta müzik, şarkı için
doğmuş gibiydi. Güzelliği aydınlığı yer yüzünde yaymak, ağırbaşlılığı, edep ve
iyi huyluluğu yüceltmek üzerineymişcesineydi. Gecsi gündüzü sanata dairdi.
Radyo konserleri veriyor plaklar yayınlıyor, sanatsal etkinliklerin,
konserlerin merkezindeydi.
Kim büyük yeteneğini farklı müzik aletleri
ile sergiliyordu; Kamıl ve şıkepşıneyide seviyordu, pek çok şarkıyıda bu
aletlerle seslendirmişti. Tleserıko bunların yanısıra el aletleri ile
öalışmayıda seviyordu. Ulusal aletleri kendi eliyle yapmaktan haz alıyordu.
Ahşaptan yapılmış el aletleri, adıge sofarları, tabak-çanaklar, ulusal desenler
yapıyordu. Kimin evinde (girmişliğim olduğundan biliyorum) bu aletleri görebilirsiniz. Bu serlerin
arkadaşlarına, sanatçılara hediye ederdi. Bir kısmıda Adıge Cumhuriyeti Milli
müzesi fondunda yer alıyor.
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 16-01-2013