Blogda Ara

20 Şubat 2013

KOŞBAY KARBEÇIKO PŞIMAF’I KAYBETTİK


18 Şubat 2013 tarihinde, 78 yaşında, Adıge Cumhuriyeti Devlet Yazarı, Rusya Federasyonu Onursal Kültür Emekçisi, ‘Adıgeyin Kıvancı’ madalyası sahibi,  Tevçoj Tsığo Edebiyat  Ödülü, Andırhuaye Huseyn Gazetecilik ödülü, Ademiye Köyü Onur duyulan hemşehrisi sıfatına sahip Koşbay Karbeçıko Pşımaf  geçirdiği uzun hastalık neticesinde aramızdan ayrıldı.
Koşbay Pşımaf 1 Şubat 1936 yılında Krasnogvardeyske rayonuna bağlı Ademey köyünde doğdu. Orta öğrenimini tamamladıktan sonra yüksek öğrenimini 1955-1960 yılları arasında Mıyekuape Devlet Öğretmen Enstitüsünü okuyarak tamamladı. Ardından Özerk Bölge Gazetesi ‘Sosyalist Adıgey’de,  Adıge Devlet Kitap Basımevi Baş redaktörü ve ardından müdürü olarak,  daha sonra yaşamının son günlerine kadar Zekoşnığ Edebiyat Almanağı redaktörü olarak çalıştı. Gerçekleştirdiği büyük edebi-organizasyonlarla kitap basımı ve dergi redaktörlüğü konusunda ardında derin bir iz bıraktı.

Gazetecilik ve yazarlık konusunda yetenkli olduğu henüz enstitüde okuduğı öğrencilik dönemlerinde anlaşılmıştı. 1966 yılında hikayelerinin yer aldığı ilk kitabı olan ‘Setenay’ basıldı. Daha sonra çerkesçe olarak ‘Gönül için gönül verirler’, ‘Yedi günlük yağmur’, ‘Çiçek kırı’, ‘Ağaçların dansı’, ‘Ay aydınlığı geceler’, ‘ Yiğitler derneği’, ‘Doğru çıkan söz’,  ‘Seni sevsinler’ ‘Çocuk oyunları’,  ‘Borç’, ‘Altın kupa’, ‘Yazdıklarından derlemeler’, ‘Dağ başındaki ev’, ‘Dün ve bugün’, ‘Ham erik’ isimli kitapları yayınlandı.
Ayrıca rusça olarak ‘Yedi günlük yağmur’, ‘ Kuşlar yuvalarını terk ediyorlar’, ‘Çocuk oyunları’ isimli eserleri Mıyekuape, Krasnodar ve Moskova’da basıldı.
Koşbaye Pşımaf’in yazdığı eserlerden bazıları ‘Ogonek’, ‘Kuban’,’Elbrus’, ‘Kafkas’ isimli dergilerde de yayınlandı. Eserleri arasında Türkçe, Arapça ve Bulgarca gibi dillere çevirilerek basılanları da var.
Koşbaye Pşımaf eserleri ile müzik ve Tiyatro sanatımızda da derin izler bıraktı. Şiirlerinden bazıları bestelendi.  Adıge Devlet tiyatrosu Koşbay Pşımafe ait ‘yedi günlük yağmur’ eserini tiyatroya uyarlayarak ve  ‘Kırgınlık’ isimli piyesini sahneledi.  Sahne uyarlamasını Koşbay Pşımaf’in yaptığı Çeraşe Tembot’a ait uzun öykü dalında yazılmış ‘At çobanı ve kibirli kız’ adlı eseri de sahneledi.
Çerkesceye yaptığı çeviri eserleride vardı;  V. Lihonosov, İ Zubinka, A. Tsagarelli, A. Şevcen’in yazdığı eserlerden bazılarını çerkesce’ye çevirdi. Ayrıca Meşbaş’e İshakla birlikte Kur’anı Kerimi çerkesceye tercüme etti.
Koşbay Pşımaf 1970 yılından itibaren Rusya Yazarlar Birliği, 1965 yılından itibaren de Rusya Gazeteciler Birliği üyesiydi.
Büyük bir yeteneğe sahip olan, Adıge edebiyatına kattığı ilginç yazılarla ulusun tarihi, mantalitesi, güzelliklerinin özellikle gençler tarafından derin bir şekilde kavranmasına yönelik zengin çalışmaları olan kıymetli dostumuz , onur duyduğumuz yazar Koşbaye Pşımaf aramızdan ayrıldı. Bu büyük bir kaybımız, ebediyete kadar yüreklerimizde iyi ve hoş bir şekilde yer alacak.
İ.Ş. Meşbaş, A.A. Şhaleho, S.İ. Peneşu, E.İ. Salov, M.B. Becan, Y.F. Kruçkov, R.H. Mamıy, K.H. Şaş’e, T. N. Çuamıko, A.S. Prenko, Ş.İ. Kuyiku,  T.İ. Derbe, Ç.İ. Murat, N.M. Ğuçetl, Ş.E. Şaş’e, M.İ. Yemıj, S.A. Hunagu,  S.A. Gute, Z.S. Nepşekuy, K.İ. Hut

Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 20-02-2013