Mart ayında doğdular. Andırhuaye Hüseyin 1920 yılının iki martında Jene
Kırımıze ise 1919 yılının 7 martında doğmuştu.
1935-1938 yıllarında Öğretmen okulunda
birlikte tahsil gördüler, tanıştılar, aynı edebiyat grubu içinde yer aldılar,
şiir yazmaya aynı zamanlarda adım attılar. Fakat oradan oraya sıçrayan bir
yıldırım gibi ikinci dünya savaşı onları birbirlerinden ayırdı.
Andırhuaye Huseyn savaşın ilk yılında 8
kasım 1941 tarihinde Ukraynada bulunan Diyakove kasabası yakınlarında büyük
kahramanlık göstererek savaşta öldü.
Ülkedeki yazarlar arasında ilk defa SSCB
Kahramanı ünvanı Andırhuaye Huseyne verildi. Jene Kırımıze ise ülkesi, milleti
için canını esirgemeyen yazarın eserlerini derleyerek savaştan sonra ‘Benim
şarkım
Jene Kırımıze’nin kendisi de ikinci dünya
savaşına katıldı, savaşta gösterdiği yararlılıklardan dolayı madalyalar,
nişanlarla taltif edildi. Kırımıze savaş öncesinde yazmaya başlamıştı,
sonrasında da yazmayı bırakmadı. Şiirleri, poemleri, öyküleri, uzun
hikayelerinin yer aldığı kitaplar yaınladı. Adıge ulusuna, annelere, ülkeye
dair yazmaktan bıkmadı. Pek çok şiiri bestelendi. ‘Sinan- Annem’, ‘bizim güzel
adetlerimiz böyledir’ isimli şarkıları sadece adıgeyde değil adıgelerin ayak
bastıkları her yerde duyuldu sevilerek dinlendi. Jene Kırımıze ufak çocuklar
içinde pek çok eser verdi. Jene Kırımızenin yazdıkları arasında onun
insancıllığını en çok ortaya koyanlardan birisi de savaşta yitirdiği dostu
Andırhuaye Huseyn’in hayatı sanatı hakkında yazdığı ‘Andırhuaye Huseyn’ isimli
eseridir.
Bu iki kişinin mart ayında, baharda her
şeyin tomurcuklanmaya durduğu dönemde doğmuş olmalarının da bir anlamı olsa
gerek – onlar iyiliği, güzelliği, barışı, yiğitliği yüceltmeye bunu şiirle de silahla da korumaya
hazırdılar ve öyle yaptılar.
Mamırıko Nuriyet
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Adıghe Makh 05-03-2013